{ "title": "Dna Sarmalı", "image": "https://www.hucreler.gen.tr/images/dna-sarmali-3749.jpg", "date": "20.01.2024 13:51:17", "author": "burçin güngör", "article": [ { "article": "
DNA sarmalı, DNA bir ucunun sabit diğer ucunun eksen etrafında döndürülmüş halidir. DNA'da bulunan müthiş bilgi verileri ancak sarmal yapısı sayesinde DNA üzerinde bulunabilmektedir. 1 mm düşünün bunun beş milyonda biri kadar küçüktür bu yapı. BU kadar küçük bir yapıya sarmal şekli sayesinde sığabilmiştir. DNA sarmalı çözülürse yaklaşık 1,5 mt kadar bir uzunluk oluşur. BU yapı o kadar küçüktür ki elektron mikroskobu ile bile zar zor fark edilir. DNA çift zincirli bir dizilim göstermektedir. BU görüntü fermuara benzer. Düz bir sistemi parçalamak çok kolayken DNA sarmalı sayesinde üzerinde bulunan bilgilerin çözülmesi ve parçalara ayrılması oldukça zordur. Bu yüzden DNA en mükemmel bir şekilde yaratılmıştır.

DNA Histon proteinini çevreler ancak, hücre protein üretimi gerektiğinde sarmalamış olduğu histon proteini çözülüp okunması için açılır. Bir adet nükleozomda, DNA sarmalının 15 dönüşlük kısmı yer alır; bu da 150 nükleotite yakın bir uzunluk sayılır. Bu parça, bir protein çekirdeğinin etrafında iki defa sarılıdır. Bunlar, DNA üzerindeki eksi yüklü fosfatları eksiksiz bir şekilde tamamlarlar. Protein üretimini sağlamak için, DNA'nın herhangi bir bölümünde yazılı olan bilgiye ihtiyaç olduğunda, nükleozom açılır ve okunması için DNA şeridi açılır. Bundan sonra DNA tekrar histonlar üzerine sarılır ve bundan sonra orada saklanır ta ki tekrar ihtiyaç duyulana kadar ve çevredeki moleküllerin yıpratıcı etkilerinden korunur. DNA'da bulunan iki zincir, birbirine sadece hidrojen bağlarıyla bağlıdır bu yüzden kolaylıkla çözülüp ayrılma durumunu gerçekleştirirler. İhtiyaç duyduklarında tekrardan birleşerek çift sarmal oluşum gösterirler. Çözülme, ayrılma esnasında DNA zincirinde bulunan basamakları meydana getiren nükleotidlerde bir ayrılma ve bozulma olmaz.

Yani kısaca DNA sarmalı hem genetik bilginin saklanması için sağlam ve kararlı bir yapı oluşturur hem de genlerin okunması ve kopyalanması için esnek bir yapıyı sağlar. Diğer bir ifadeyle DNA sarmalını meydana getiren iki kolun birbirlerine bağlanma aderansı, hayati vazifelerini yerine getirmesi için tam da beklenen ölçüde olmalıdır. İşte tam da DNA sarmalı da tam olması gereken sağlamlığı ve esnekliği karşılar. Bu son derece özel ve Rab'bin yaratıcılığını kanıtlayan mükemmel bir durumdur. Çünkü eğer DNA kolları arasındaki bağ, şu anki halinden daha güçlü olsaydı her iki kolda hareketsiz bir durumda kalıp donacaktı. Eğer ki bu bağ daha zayıf olsaydı, bu defa da molekül dağılacaktı. İşte bu yüzden DNA'yı meydana getiren bağlar, sarmalın hem son derece düzgün olmasını hem de fonksiyonelliğini sağlayacak en uygun yapıda yaratılmıştır.

" } ] }