{
    "title": "Hücre Organelleri",
    "image": "https://www.hucreler.gen.tr/images/hucre-organelleri.gif",
    "date": "20.01.2024 06:39:18",
    "author": "Yonca korkmaz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Hücre organelleri,</b> sitoplazma da bulunan ve hücrenin solunumunu, beslenmesini, boşaltımını ve yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştiren yapıdır organel. Hücre içerisinde farklı görevlerde birçok organel vardır. Bunlar,<div><br></div><div><b>Endoplazmik retikulum,</b> hücre zarından çekirdeğin zarına kadar uzanan zarlı kanallar sisteminden oluşur. Yapısındaki kanalcıkların sayısı sabit değildir hücrenin ihtiyacına göre artabilir ya da azalabilir. Memeli alyuvarlar hariç bütün çekirdekli hücrelerde bulunur. Besin maddelerinin taşınmasında artık maddelerin atılmasında ve bazı besinlerin depolanmasında görev alır. Endoplazmik retikulum hücrenin iskeleti gibidir. İçerisinde bulunan kanallar arasında bir sıvı bulunur ve bu sıvı sayesinde metabolizma da bulunan ürünlerin sitoplazmaya geçişi kolaylaşır. Zarları üzerinde ribozom bulunuyorsa granüllü endoplazmik retikulumu oluşturur ribozom bulundurmuyorsa granülsüz endoplazmik retikulumu oluşturur. Granüllü endoplazmik retikulum zarları üzerinde bulunan ribozomlarda bulunan proteinler içeriye geçer. Bu proteinler ribozom da sentezlenen hali ile kullanılamaz bu nedenle burada yapısal değişikliğe uğratılırve görev yapacak hale getirilir. Burada işlenen proteinler golgi cisimciğine bırakılır. Burada görevlerine göre gruplandırılırlar. Yağ ve steroid hücrelerinde fazla bulunur. Granülsüz endoplazmik retikulum ise yağ ve karbonhidrat sentezi yapan hücrelerde bulunur.</div><div><br></div><div><b>Golgi cisimciği,</b> endoplazmik retikulumdan kopan parçalardan meydana gelir. Etrafı zarla çevrili üst üste dizilmiş olan disk şeklinde yassı keselerden oluşur. Memeli olan alyuvarlarda bulunmazlar. Salgı maddelerinin paketlenmesini ve salgı yapmasını sağlar. Bitki hücrelerinde selülözlü maddeleri ve yeni çeperleri oluşturur. Burada kompleks karbonhidratlar sentezlenir ve bu bunlar protein ve yağlara bağlanarak glikoprotein ve glikolipit oluşumunu sağlar. Aynı zamanda sindirim olaylarına yardımcı olur. Salgı yapan hücrelerde daha fazla bulunur.</div><div><br></div><div><b>Lizozom,</b> golgi cisimciği tarafından meydana gelen bir organeldir, tek katlı bir zar ile etrafı çevrilmiştir. İçerisinde protein yağ ve karbonhidratları sindirebilecek enzimler bulunur. Lizozomlar hücrenin içerisinde bulunan zararlı maddeleri sindirir ve dışarıda alınan büyük molekülleri parçalayarak kullanılabilir hale getirir.</div><div><br></div><div><b>Ribozom,</b> zarsız bir organeldir ve yapısında yüzde kırk oranında protein ve yüzde altmış oranında rRNA bulundurur. Granüllü endoplazmik retikulum ve çekirdeğin üzerinde mitokondri ve kloroplast ve sitoplazma sıvısında bulunur. Bütün canlı hücrelerinin kendine özgü proteini bulunduğu için her hücrede ribozom bulunur. Her hücre kendine özgü proteinlerini ribozom da sentezlenir.</div><div><br></div><div><b>Mitokondri,</b> memeli alyuvarları bakteri ve arkelerin dışındaki tüm bitki hayvan mantar hücrelerinde ve diğer ökaryot hücrelerde gerekli enerjinin üretilmesini sağlayan organeldir. Çift zarlıdır dış kısımdaki zar düz ve esnektir gerektiği durumda şişer ve büzülür iç zarı ise kıvrımlıdır. Oksijenli solunum yaparak hücrenin enerji ihtiyacını karşılar. Kendine ait DNA rna ve ribozomları vardır. Çekirdeğin sayesinde bölünebilir ve kendine ait proteinleri sentezlenir.</div><div><br></div><div><b>Sentrozom,</b> insan ve hayvan hücrelerinde bulunan zarsız bir organeldir. Birbirine dik olan sentriollerden oluşur. Hücre bölünmesi sırasında kendisini eşler.</div><div><br></div><div><b>Plastitler,</b> bitkilerde ve alglerde bulunan organeldir. Üç çeşit plastit bulunur. Üçüde çift katlı zarla çevrilir. DNA ve ribozom içeren yapıları vardır. Lökoplastlar, renksiz plastitlerdendir genelde kök ve gövdelerde tohumda yoğun olarak bulunur. Nişasta depolanmasını sağlar. Uzun süre ışıkta kalırsa kloroplasta dönüşür. Kromoplast bitkilerde değişik meyve ve çiçek oluşmasını sağlar. Bitkilere kırmızı sarı ve turuncu rengi verir. Kloroplastlar ise fotosentez ile besin üretimi yapıldığı organeldir kendine ait DNA rna ve ribozomları vardır. Çift katlı zar sistemine sahiptir. Her iki zarla düz bir yapıya sahiptir.</div><div><br></div><div><b>Koful,</b> endoplazmik retikulum golgi cisimciği hücre zarı ve Çekirdek zarından oluşur. Tek hücrelilerde besinlerin sindirimi ve atıkların atılmasına yardımcı olur. Hayvansal hücrelerde küçük bitki hücrelerinde ise genç iken küçük yaşlandıkça büyüktür.</div>"
        }
    ]
}