{ "title": "Mitoz Bölünme", "image": "https://www.hucreler.gen.tr/images/mitoz-bolunme-1216.png", "date": "19.01.2024 21:57:54", "author": "Filiz gül", "article": [ { "article": "
Mitoz bölünme, ana hücrenin bölünerek iki yeni hücre oluşturmasına denir. Mitoz bölünme bütün vücut hücrelerinde (Kas, deri.) görülür. Çok hücrelilerde hücrelerin oluşumu mitozla olur. Mitoz bölünmeyle ana hücredeki kalıtım maddesi eşit miktarda yavru hücrelere geçer. Oluşan bu yavru hücreler ana hücrenin tıpatıp aynısı olur. Bu sayede yaralanan ya da yaşlanan ana hücrelerin yerine yeni hücreler meydana gelir. Özellikle mitozla birlikte 2n kromozomlu tek hücreden 2n kromozomlu iki yavru hücre meydana gelerek canlının hücre sayısı artar ve canlının büyümesi sağlanır. Zigotun oluşumunda başlayan Mitoz bölünme yaşam boyu devam eder. Tek hücrelilerde çoğalmayı, çok hücrelilerde ise büyümeyi, gelişmeyi, yıpranan dokuların onarılmasını ve ölen hücrelerin yerine yenisini getirmeyi sağlar.

Vücut hücrelerinde kromozomların bir kısmı anneden bir kısmı da babadan gelmektedir. Yani 2n kromozomun n tanesi anneden, n tanesi de babadan gelmektedir. Bizlerin vücut hücrelerimizin kromozomları da 2n=46 tanedir. Bu durumda eşey hücrelerin kromozom sayısı n=23 olmaktadır (23 kromozom anneden, 23 kromozom babadan). Annenin n kromozomlu yumurta hücresi ile babanın n kromozomlu Sperm hücresi döllenme yoluyla birleşerek 2n kromozomlu zigotu oluşturur. Zigotta birtakım gelişim evrelerini tamamlayarak bireyleri yani sizleri oluşturur. Sonuç olarak mitoz bölünme de birbirinin aynısı olan iki hücre oluşur.

Mitoz bölünmede evreler

İnterfaz Evresi: Hücre bölünmeden önce bir hazırlık evresi geçirir. Bu evre 'interfaz' evresidir. Bu evre ökaryot hücrelerin yaşamının en uzun evresidir çünkü insan deri hücresi 22 saatini bu evrede geçirir. İnterfaz evresinde öncelikle hücrenin büyüklüğü ve DNA hasarı kontrol edilir. Eğer bir hata varsa bu durum düzeltilinceye kadar hücre döngüsü durdurulur. Bu kontrol aşaması interfazın G1 evresidir ve hücrede bir hasar yoksa Sentez evresine hücreyi böl emri verilir. Bu evrede de DNA kendini eşler ve büyüme devam eder. Bir sonraki evre olan G2 evresinde de son hazırlıklar tamamlanır, bölünmeler için gerekli yapılar oluşur, protein sentezi artar ve hücre daha çok büyüyerek kendini mitoza hazırlar. Artık hazırlık bitmiştir ve hücre interfazdan profaz evresine geçmiştir.

Profaz Evresi: Profaz evresinde hücre kalınlaşmaya başlar ve helezon şeklinde kırılır yavaş yavaş. Eş kromozomlar birbirinden kopmayacak şekilde birbirlerine bağlanırlar. Birbirlerine sentromerlerle bağlanan kromozomlara herbirine kromatid denir. Daha sonra bu sendrozomlar birbirinden ayrılarak farklı kutulara doğru ilerlemeye başlarlar ve aralarında iğ iplikleri oluşur. Çekirdek zarı kaybolur ve kromozomlar sitoplazma içerisine dağılır.

Metafaz Evresi: Sentrozomlar oluşturmuş olduğu iğ ipliklerini kromozomlara doğru göndermeye başlar. İğ iplikleri kardeş kromatidlere tutunur ve hücrenin ortasında hafif boğumlanma olur.

Anafaz Evresi: bu evrede iğ iplikleri sayesinde kromozomların yarısı bir kutba yarısı da diğer kutba çekilmeye başlarlar. Kromozomlar kutuplara ulaşınca bu evre sona erer.

Telofaz evresi: Çekirdek zarı yavaş yavaş oluşmaya başlar. Kromozomlar uzayıp incelir. Sitoplazma boğum yapmaya başlar ve en sonunda da birbirinden ayrılır. Bu boğumlanarak ayrılma işlemine sitokinez denir. Telofaz evre 30-60 dakika kadar sürdükten sonra iki eş yavru hücre oluşmuş olur. Böylelikle mitoz bölünme tamamlanmış olur.

" } ] }