Bitki doku kültürü: Bitki doku kültürü, yapay bir besin ortamında bir bitkinin doku, organ ve hücre gibi bitki kısımlarından yeni bir bitkinin elde edilmesidir. Bitki dokusu günümüzde bilim adamları ve botanist, bitki hücrelerinin bir kültürde kökler ve filizler oluşturması sonucunda yeni bir bitkinin ortaya konulduğunu ispatlamışlardır.
Ticari anlamda ilk defa kullanan orkide endüstrisi olmuştur. 1930'lar mikroçoğaltım teknikleri yavaş yavaş uygulanmaya başlanmıştır. Günümüzde sera teknolojisi ile daha kaliteli ürünler ortaya çıkmıştır. Bugün genel olarak süs bitkileri ve ormancılık alanında faaliyet gösteren mikroçoğaltım teknikleri yüksek pazar değeri olan ürünler için uygulanmaktadır. Günümüzde mikroçoğaltım ile
bitki doku kültürü, kaliteli, sağlıklı ve virüsten arınmış bitkilerin üretimiyle geleceğin tarımsal üretim için önemli bir yer teşkil eder.
Bitki doku kültürü ile üretim nasıl olur?
Günümüzde nüfusun artmasıyla birlikte tarımsal ürünler ihtiyaç oldukça fazladır. Bunun sonucunda ise tarımsal üretimde yenilikler ortaya çıkmıştır. Son yıllarda tarımsal biyoteknolojideki gelişmeler verimi oldukça yüksek ve kaliteli Ürünler ortaya çıkarmıştır. Mikroçoğaltım, meyve fidanı üretiminde anaç olarak kullanılan bitkilerin bu sistemle yeniden üretilmeye başlanması ve yeni çeşitlerin ortaya çıkması ile kaliteli, verimli bitkiler hayatımızda yer almıştır.
Bitki doku kültüründe kullanılan mikroçoğaltım aşamaları nelerdir?
Eksplant seçimi ve asitlik kültürün oluşturması: Expand, bitkiden alınan doku parçasıdır.
Bitkiden alınan ekstraktlar bakteri ve fangus gibi kontaminantlar ile birleşik haldedir. Birinci aşamada dış ortamdaki bitkilerden aldığımız bu parçalarını sterilizasyonu geçirilerek temizlenir ve aseptik kültürler oluşur. Bunlara başlangıç kültürlerde denir.
Sürgün çoğaltılması: Başlangıç kültürleri oluşmasını sağlayan bu parçaları, bu aşamada uygun ortamlar içerisinde çoklu sürgünlerini oluşturulması sağlanarak başlangıç kültürün kullanılması sağlanmış olur. Sürgün çoğaltılmasında çoğalan bitki explain özelliğine göre değişmekle birlikte bu değişim işlemi 3-4 hafta kadar sürer.
Sürgünlerin uzaması: Sürgünlerin yeni baştan gelişmesi için uygun ortamların oluşması gerekir. Bu aşama bitki ve doku parçasına göre değişmekle birlikte 2-3 hafta sürer.
Köklendirme: Yeterli uzamayı sağlanan bitkiler, birbirlerinden ayrılarak köklendirme işlemi yapılır ve tam bir bitki haline getirilir.
Aklimizasyon: Tam bir bitki haline gelen expand toprağa ekilir ve yeni bireyin gerçek yapısına konuşmasının ardından yaşam koşullarını oluşması sağlanır. Buraya kadar tüm aşamalarda laboratuvar ortamında meydana gelmektedir. Bu aşamada ise bitkilerin büyümesi için en iyi ortam ayarlanmalıdır. Bitkilerin dış koşullara alışması yaklaşık olarak 30-45 gün arasında değişir. Bu aşama, aklimizasyon seralarında gerçekleşir. Bitki Doku kültürü ile çoğaltma anaç ve fidanları avantajları ve dezavantajları vardır. Dezavantajlarını en aza indirmek için laboratuvar aşamasında doğal ortama zarar verecek sistemin kullanılmamasıdır.
