Sitoplazmada hangi organeller bulunur ve görevleri nelerdir?

Hücrenin yaşamsal faaliyetlerini sürdüren sitoplazma ve içindeki organeller, her biri özelleşmiş yapılarıyla dikkat çeker. Mitokondrilerden ribozomlara, golgi aygıtından lizozomlara kadar her organel, hücrenin işleyişinde kritik roller üstlenir. Bu yapıların işlevleri ve özellikleri, canlılığın temel mekanizmalarını anlamamıza olanak tanır.

20 Kasım 2025

Sitoplazma ve İçerdiği Organeller


Sitoplazma, hücre zarı ile çekirdek arasında kalan, jel benzeri bir matriks olan sitozolden ve içindeki organellerden oluşur. Organeller, hücrenin yaşamsal faaliyetlerini yürüten yapılardır. İşte sitoplazmada bulunan başlıca organeller ve görevleri:

1. Mitokondri


  • Hücrenin enerji üretim merkezidir.
  • Oksijenli solunum yoluyla ATP (adenozin trifosfat) üretir.
  • Kendine ait DNA'sı bulunur ve kendi kendine çoğalabilir.

2. Endoplazmik Retikulum (ER)


  • Hücre içinde taşıma ve sentez işlevlerini üstlenir.
  • Granüllü ER: Üzerinde ribozom bulunur; protein sentezinde rol oynar.
  • Granülsüz ER: Lipit sentezi, steroid hormon üretimi ve zehirli maddelerin detoksifikasyonundan sorumludur.

3. Ribozom

  • Protein sentezinin gerçekleştiği organeldir.
  • Granüllü ER'ye bağlı veya sitozolde serbest halde bulunabilir.

4. Golgi Aygıtı (Golgi Cisimciği)

  • Endoplazmik retikulumdan gelen protein ve lipitleri işler, paketler ve hedef bölgelere gönderir.
  • Lizozom oluşumunda görev alır.

5. Lizozom

  • Sindirim enzimleri içerir; hücre içi sindirim, yaşlanmış organellerin ve yabancı maddelerin parçalanmasından sorumludur.
  • Asidik bir ortama sahiptir.

6. Peroksizom

  • Özellikle yağ asitlerinin oksidasyonu ve hidrojen peroksitin zehirsizleştirilmesi işlevlerini yerine getirir.

7. Sentrozom

  • Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerinin oluşumunu sağlar.
  • Hayvan hücrelerinde bulunur ve bir çift sentriyolden oluşur.

8. Koful

  • Depolama, boşaltım ve hücre içi dengenin sağlanması gibi işlevleri vardır.
  • Bitki hücrelerinde büyük ve merkezi bir koful bulunur; hayvan hücrelerinde ise daha küçük ve çok sayıdadır.

9. Plastitler (Bitki Hücrelerinde)

  • Kloroplast: Fotosentez ile besin ve oksijen üretir; klorofil pigmenti içerir.
  • Kromoplast: Bitkilere sarı, turuncu, kırmızı renk verir; çiçek ve meyvelerde bulunur.
  • Lökoplast: Renksizdir; nişasta, yağ ve protein gibi besin maddelerini depolar.

Bu organeller, hücrenin düzenli çalışmasını sağlayarak canlılığın devamına katkıda bulunur. Her bir organel, özelleşmiş yapısıyla hücrenin ihtiyaçlarına cevap verir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Basit DNA Modelleri
Basit DNA Modelleri
Haber Bülteni
Güncel
İnsan Hücresi Türleri ve Özellikleri
İnsan Hücresi Türleri ve Özellikleri
Güncel
Beyin Hucreleri Yenilenir mi?
Beyin Hucreleri Yenilenir mi?
Gibberellik Asit Uygulaması
Gibberellik Asit Uygulaması
Hücre Döngüsü Nelerdir?
Hücre Döngüsü Nelerdir?
Hücre Yapısı Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Hücre Yapısı Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Orak Hücre Anemisi Belirtileri ve Tedavisi
Orak Hücre Anemisi Belirtileri ve Tedavisi
Orkide Çoğaltma Yöntemleri
Orkide Çoğaltma Yöntemleri
DNA Modeli
DNA Modeli
İnsan Vücudunda Lipit
İnsan Vücudunda Lipit
Polipektomi Nedir?
Polipektomi Nedir?
Beyin Hücreleri Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Beyin Hücreleri Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Vejetatif Üreme
Vejetatif Üreme
Kontrolsüz Hücre Bölünmesi Nedir? ve Nasıl Gerçekleşir
Kontrolsüz Hücre Bölünmesi Nedir? ve Nasıl Gerçekleşir
Azospermi Kök Hücre Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Azospermi Kök Hücre Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Bitki Hücresi Önemi ve Özellikleri
Bitki Hücresi Önemi ve Özellikleri
Paramesyumda Konjugasyon
Paramesyumda Konjugasyon
Yapay Hücre Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Yapay Hücre Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Kök Hücre Nasıl Verilir?
Kök Hücre Nasıl Verilir?
İdrarda Maya Hücresi Nedir ve Faydaları Nelerdir?
İdrarda Maya Hücresi Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Hpv DNA Testi
Hpv DNA Testi
;