Kalp hücresi, vücutta ritmik hareket eden tek hücredir. Beden, yaklaşık yüz trilyon hücreden meydana gelmektedir. Bu hücrelerin her birinin birbirinden farklı görevleri ve özellikleri bulunmaktadır. Bazı hücreler, alyuvar hücrelerinde olduğu gibi çekirdeksizdir. Bazı hücrelerde ise solunum borusundaki hücrelerde olduğu gibi tüycükler bulunmaktadır. Kimisinin ise hareketini sağlayan çeşitli motorları vardır. Ancak, vücudumuzda öyle bir hücre vardır ki, başka hiçbir hücrede olmayan özel bir yeteneğe sahiptir. Bu yetenek, hücrenin büzülme ve açılma hareketi yapabilmesidir ve bu yeteneğe sahip hücrelerden oluşan kalp, bu yüzden atmaktadir. Kalpte bulunan bu hücreler özel kas hücreleridir. Kalp Hücrelerinin ÖzellikleriKalp hücreleri kalpte bulunan özel kas hücreleridir. Bu hücre topluluğunu özel yapan, henüz oluşmaya başlayan bir embriyoda aniden hareket etmeye başlamalarıdır. Açık kalp ameliyatı sırasında dahi kendilerine bağlı tüm sinirler alınmış ve çevrelerindeki organlarla tüm ilgileri kesilmiş olsa dahi bu hücreler kanla beslendiği sürece atmaya devam etmektedirler. Hatta bu hücrelerden bir tanesini alıp mikroskop altında kanla beslediğiniz sürece atmaya devam edecektir. Bu hücreleri özel yapan, görünürde hiçbir kontrol mekanizmasının denetiminde olmamasına rağmen atmaya, kan pompalamaya ve insanın yaşamının devam etmesi için çalışmaya devam etmeleridir. Kalbin Yapısı ve Çalışma PrensibiVücudumuzda tek kastan meydana gelen yaşamsal tek organımız kalptir. Hayat boyu dinlenmeden, yorulmadan çalışmaktadır. Hiç dinlenmez ve bir yedeği yoktur. Sessiz çalışır ancak merdivenlerden süratle çıkınca, diğer kasların yorulmaya başlamalarından sonra hızlı ve sesli çalışmaya başlar. Birbiriyle ağ biçiminde birleşen çizgili tellerden meydana gelmiştir. Kalp hücreleri birbirleriyle o denli uyum içindedirler ki senkronize biçimde tek hücre benzeri şekilde çalışırlar. Kalp kasının kasılması da farklıdır. Bu kastaki minik lifler diğer kaslara göre daha yavaş kasılırlar. Kalp Hücrelerinin Yapısal ÖzellikleriKalp kasındaki kalp hücresinin çekirdek yapıları da ayrıdır. Çekirdekleri çizgili kas hücresinin aksine tam merkezde yer alır. Kalp kasının esas farkı ise hücrelerindeki, besini enerjiye çeviren minik makinelerde yer alır. Bu makineler kalp kası hücresinin yüzde 30 veya 35'ini oluştururlar. Bu oran diğer iskelet kas hücrelerinde yüzde bir veya ikidir. Bu yüksek orandan dolayı kalp kası, enerji gereği yorulmaya neden olmadan, itinayla ve sürekli çalışır. Kalp Hücrelerinin Sağlığı ve SorunlarıKalp damarlarındaki sertlik, kullanılan ilaçların yan etkisi, yüksek tansiyon ve farklı enfeksiyonlar kalp kaslarındaki hücrelere zarar verebilir ve sıkı çalışmalarını önler. Birtakım durumlarda ise kalp kaslarındaki hücrelerde iltihaplanma meydana gelebilir ve bu durum miyokard ismi verilen bir hale sebep olabilir. Bu durumda kişi hasta olur ve hastada ateş, göğüs ağrıları ve kalp atışlarında düzensizlikler görülebilir. Kalp Sağlığını Koruma YollarıKalp sağlığını korumak için dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır:
Bu önlemler, kalp hücrelerinin sağlıklı kalmasını ve kalbin uzun yıllar boyunca sorunsuz çalışmasını sağlar. |
Kalp hücresinin herhangi bir sinir bağlantısı olmadan bile kanla beslendiği sürece atmaya devam edebilmesi nasıl mümkün olabiliyor? Bu hücrelerin kontrol mekanizması nedir ya da var mı?
Cevap yazYahşihan, kalp hücrelerinin kendi kendine atmaya devam edebilmesi, kalbin otoritmik hücreleri sayesinde mümkün olur. Bu hücreler, kendi kendine elektriksel impulslar oluşturur ve bu impulslar kalp kası hücrelerine yayılır, böylece kalp atışı gerçekleşir. Kalpteki sinoatriyal düğüm (SA düğümü) bu otoritmik hücrelerin en önemli merkezidir ve doğal kalp pili olarak bilinir. SA düğümü, düzenli olarak elektriksel sinyaller üretir, bu sinyaller atriyumlara yayılır ve ardından atriyoventriküler düğüm (AV düğümü) aracılığıyla ventriküllere iletilir. Bu şekilde, kalp sinir bağlantısı olmadan da düzenli olarak atmaya devam edebilir.