Atipili kolumnar hücre hiperplazisi nedir ve nasıl oluşur?

Atipik kolumnar hücre hiperplazisi (ACKH), meme dokusunda süt kanallarını (duktusları) ve süt bezlerini (lobülleri) döşeyen hücrelerin anormal şekilde çoğalması durumudur. Bu durum, iyi huylu (benign) bir meme lezyonu olarak kabul edilse de, meme kanseri gelişimi için artmış bir risk faktörüdür. "Atipik" terimi, hücrelerin mikroskop altında normal görünümden hafif derecede sapma gösterdiği anlamına gelir. "Kolumnar hücre" ise bu değişikliğin, meme dokusundaki süt kanallarını kaplayan silindirik (kolumnar) şekilli hücrelerde meydana geldiğini ifade eder.

ACKH'nin kesin oluşum nedeni tam olarak anlaşılamamış olsa da, süreç genellikle aşağıdaki aşamalarla açıklanabilir:

• Başlangıç ve Tetikleyiciler: Meme dokusundaki hormonal dalgalanmalar, özellikle östrojen hormonunun etkisi, temel tetikleyici olarak kabul edilir. Bu hormonal uyarılar, süt kanallarını ve lobülleri döşeyen kolumnar hücrelerin normalden fazla büyümesine ve çoğalmasına (hiperplazi) neden olabilir.
• Hücresel Değişim: Bu aşırı büyüme ve çoğalma sürecinde, bazı hücrelerde hafif derecede atipik (anormal) değişiklikler meydana gelir. Bu hücrelerin çekirdekleri normalden biraz daha büyük, şekilleri düzensiz ve hücreler birbirine daha sıkı dizilmiş olabilir. Ancak bu değişiklikler henüz kanser olarak sınıflandırılacak kadar şiddetli değildir.
• Lezyonun Yerleşimi: Bu anormal hücreler genellikle küçük, mikroskobik odaklar halinde, süt kanallarının (duktuslar) ve lobüllerin terminal kısımlarında (terminal duktal lobüler ünite) birikir ve ACKH lezyonunu oluşturur. Bu lezyonlar genellikle mamografi veya ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinde tesadüfen, özellikle mikrokalsifikasyonlar (kireçlenmeler) şeklinde tespit edilir.
• Potansiyel İlerleme: ACKH, kendi başına kanser değildir. Ancak, bu anormal hücre popülasyonunun zaman içinde ek genetik mutasyonlar biriktirmesi durumunda, daha ileri bir prekanseröz lezyon olan "atipik duktal hiperplazi"ye (ADH) veya doğrudan duktal karsinoma in situ (DCIS) ve hatta invaziv meme kanserine ilerleme potansiyeli taşır. Bu nedenle, meme kanseri için bir risk göstergesi olarak kabul edilir.

Özetle, atipik kolumnar hücre hiperplazisi, meme dokusundaki hormonal etkilerle tetiklenen, hücrelerin hafif derecede anormal şekilde çoğalması sonucu oluşan bir durumdur ve meme kanseri riskinde artışla ilişkilidir. Tanı genellikle meme biyopsisi ile konur ve takip veya tedavi gerektirebilir.